Endüstri 4.0 ile birlikte dünyanın her yanında yükselişe geçen bilişim teknolojileri her işletmeye, kurum, kuruluş ve bireye yeni bir kimlik kazandırıyor. Dijital bir kimlik. Ne de olsa bilişim trendleri artık realiteye dökülüp bilişim teknolojilerinin kullanıldığı alanlar çoğalırken, herkes dijital dönüşüm için kendi payına düşeni yapmak zorunda kalıyor. Üstelik her zamankinden de fazla!

Bilişim sistemleri ve teknolojileri için en büyük sıçramayı yaratan olay kuşkusuz Covid-19 pandemisi oldu. Dijitalleşme ve otomasyona yaslanarak neredeyse duran ekonomik çarka bile direnen bilişim firmaları bu süreçten rekor büyüme oranlarıyla çıkmayı başardı. Büyüyen bilişim sektörü ve iş modelleri ise yakında gerçekleşeceği düşünülen bir devrimin kapısını açtı. Artık bilişim ve yazılım ile ilerlemeyenlerin çeviklik, inovasyon, rekabet gücü ya da pazar gelişimi gibi olanakları son derece kısıtlı. Şimdi bilişim sistemleri için gerekli aksiyonları almamak karlı bir karar gibi görünebilir. Ne yazık ki, teknolojiyi maliyet olarak görmenin faturası kısa zaman içinde acı bir reçeteyle karşılaşmanıza neden olabilir. 

Tam aksine, bilişim teknolojilerinin günlük yaşamdaki önemi ve eğitimdeki büyük yerini fark eden şirketler, bilişim teknolojileri ve yazılım alanında büyük fırsatlar yakalıyor. Hatta bir adım önde olup yakalamaya da devam edebilirler çünkü yıllardır konuşulan yeni teknoloji devrimini yaşadığımızın farkındalar. Bize düşen, bilişim teknolojileri uygulamaları ve daha fazlasını şimdi kavrayarak geleceğin kaygan zemininde ayakta kalmayı başarmak. “İyi de nasıl yapacağız?” diye soruyorsanız, en temelden başlayarak 2023 bilişim trendleri ve gelecek öngörüleri hakkında kısa bir sohbet edelim.

Bilişim Trendleri 101: Bilişim Teknolojileri Nedir?

Bir konuya en temelden başlamak iyidir çünkü bilinmeyen pek çok detayı açığa çıkarabilirsiniz. Şimdi de en temelden başlayıp “Bilişim ne demek” sorusuna yanıt arayalım. 

Bilişim aslında şundan ibaret: Bilgi ve iletişim teknolojileri (ICT) ile bilgiyi toplama, işleme, depolama, iletişim kurma ve paylaşma süreçleri. Yani, veriyi bilgiye dönüştürerek dijital teknolojiye dair her şeyin gücünden yararlanmayı ifade ediyor. Şimdi de en sık duyduğumuz alt kategorilerine göz atalım.

Bilişim Trendleri Alanında En Önemlisi: Bulut Bilişim Nedir?

En temelde, bulut bilişim çözümleri ile şirketler BT altyapısını bir nevi kiralıyor ki, bu da yeni ekonomi modellerinin mülkiyeti bir kenara bırakmasının işaretlerinden biri. Şirketler neredeyse tüm kaynaklarını bilgi ve iletişim teknolojilerine aktarmak yerine bilişim sistemlerine bulut üzerinden erişerek kullandıkça ödemeyi seçiyor. Bulut bilişim sistemleri içinde:

• Veri tabanı
• Ağ
• Yazılım
• İş zekası gibi alternatifler var. 

Özetle, bulut bilişim hizmet modelleri ve SaaS şirketleri ile süreçlerinizi birbirine güvenle bağlayarak yeni iş akışları, stratejiler ve inovasyon taktikleri kazanabilirsiniz. Dağıtılmış Bulut gibi yeni teknolojilerle sürekli gelişimin bir parçası da olabilirsiniz.

Sınır Bilişim Nedir?

Sınır bilişim dağıtılmış ve açık bir BT mimarisi olarak merkezi olmayan işlem gücünden besleniyor. Çıktıları ise mobil bilgi işlem ve IoT denebilir. Bu açık mimari yapıda bilgi işlem, kullanıcının fiziksel konumuna yakın bir vari kaynağında gerçekleşiyor.  

Bu sayede ortak bir kaynak havuzunu birden çok konuma dağıtmak mümkün hale geliyor. Bulut bilişimin yetemediği noktada devreye giren sınır bilişim, verileri bir merkeze toplamak yerine istemcilere yakın birden fazla merkezden servis ediyor. Böylece gecikmeler ve hizmet arızaları minimuma inerken veri akışı hızlanıyor. Bulut sistemlerde de kullanılabilen sınır bilişim burada kapasite artırımı sağlarken, cihaz ve sensörlerde ise gecikmeyi ve maliyeti azaltıyor. 

Kuantum Bilişim Nedir?

Kuantum fiziğinin davranışlarını uyarlayan kuantum bilgisayarlar, geleneksel programlama yöntemleri ile bilgi işlem yöntemlerini değiştiriyor. Yani kuantum bilişim, normal bilgisayarlarda aşırı yükleme yaratan sistemlerin karmaşıklığı ve belirsizliğini alt etmeyi sağlıyor. RSA algoritması gibi yöntemlerle şifrelemeler, iyileştirmeler, daha hızlı makine öğrenmesi gibi avantajlar finans ve sağlıkta yer buluyor. 

Bilişim Teknolojilerinin Sağladığı Avantajlar Neler Olabilir?

Bilişim uygulamalarının etkilerini en çok iş yapma, iletişim kurma ve bilgiye erişme yöntemlerimizin dönüşümünde görüyoruz. Tarımsal bilişim ya da tıp eğitimi ve bilişimi vb. alanlar hayata dair her şeyi değiştirdiğinin en çarpıcı örnekleri. Problem analiz ve çözme yaklaşımları bilişim teknolojileri ile yeni bir ivme kazanıyor. 

Böylece daha verimli çalışırken hayat standardımızı da artırabiliyoruz. Bunu en iyi ya da en ihtiyaç duyulan alanlarda yapan bilişim şirketleri ise kazananlar! Yani maliyetleri azaltıp hızı artırırken, ölçeklenebilir ve esnek yapılarla hareket edebiliyorsunuz. Özetle, yaşam kalitemiz ve üretimimiz artıyor. Yine de her ilerlemenin bir külfeti de var.

Bilişim Trendleri 201: Bilişim Etiği Nedir?

Elbette, her dönüşüm gibi bilişimde de düzenlemeler gerekiyor – yapılıyor da. Etik kaygılar bu kez bilişim için gündeme geliyor. Başlangıçta her sosyoekonomik dönüşüm gibi bilişim teknolojilerinin beden ve ruh sağlığına etkileri tartışıldı. Sonrasında bilişim hukuku ile bilişim etiği sayesinde bilişim teknolojileri kullanımında yaşanan etik sorunlar boyutunu kavramaya başladık. Bu çaba uzun bir yolun başlangıcı çünkü 2023 yeni bilişim trendleri için her gün yeni gelişmeler yaşadığımız bir yıl! Gelin, bu trendlere göz atalım.

2023 Bilişim Trendleri

Yapay Zeka ve Makine Öğrenimi

İlk sırada 2022’yi kasıp kavuran ve günlük hayata da yansıyan yapay zeka uygulamaları var. Open AI’ın uygulamaları ChatGPT ve DALL-E’den bahsediyoruz! Artık doğal dil işleme vb. sayesinde makinelerin de bir mantık kurarak hareket etme imkanı var. Özellikle sohbet robotlarının tüm meslekler için adeta bir asistana dönüşmesi, geleceğin dünyasında ayakta kalma kaygıları doğurdu.

Öyle ya da böyle, yapay zekayı iş akışına bir şekilde entegre etmeyenler oyun dışı kalabilir, sektör fark etmeksizin! Geleceğin yapay zekası için çalışmak hiç bu kadar önemli olmamıştı. Çalışanlarınızı ve kaynaklarınızı efektif kullanmanın ideal yolu bu.

Nesnelerin İnterneti (IoT)

Cihazların birbiriyle iletişimi sayesinde bizim iletişimimiz kolaylaşıyor. IoT tam olarak bu! Nesnelerin İnterneti (IoT) uygulamaları için internete bağlı cihazların birbiriyle veri paylaşması gerekiyor. Böylece kullandığımız cihazların iletişiminden yeni veriler hatta giyilebilir teknolojiler üreterek verimliliği artırıyoruz. 

Davranışların İnterneti (IoB)

Nesnelerin İnterneti’nden (IoT) aldığımız bilgiler ile davranışları yorumluyoruz. Bir başka deyişle, devasa IoB tabanları aslında IoT’un bir getirisi. Böylece işletmeler, müşteri davranışlarını takip edebiliyor, örneğin; sağlık izleme ya da adım sayar ile. Böylece davranışlarınızın bir haritası ve iyileştirilmesi için yol haritaları yaratılıyor.

Blockchain

Adı üstünde, bu bir blok zinciri. Merkezi olmayan ve bloklardan oluşan güvenli bir kayıt defteri diyebiliriz. Ortak katılımcıların kaynaklarından bulut hizmetiyle toplanan veriler entegrasyona uygun ve paylaşılabilir bir hale bürünüyor. Sonrasında da kriptografik hash’ler biçimindeki tanımlayıcılarla zincirlenen bloklar oluşuyor ve paylaşılıyor. Doğruluk kaynağı tek olduğu için veri bütünlüğü sağlanıyor ve güvenlik artıyor. 

Ortak katılımcıların oluşturduğu ve mutabakat olmadan veri değişimi yapılamayacağı için güvenlik son derece fazla. Bu da özellikle finansal işlemlerde ve kamu yönetimi hizmetlerinde tercih edilmesini sağlıyor.

Bilişim Trendleri için Vazgeçilmez: Yeşil Bilişim

İklim krizine karşı son 10 yılda hızlanan politikaları, yeşil bilişimi de hep gündemde tutuyor. Birleşmiş Milletler’in Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları‘nda (SKA) oduğu gibi uluslararası girişimler ve hükümetler geniş çaplı politikalara devam ediyor. Elbette ki teknolojinin yardımıyla! Yeşil bilişim de iklim krizine karşı:

• Sürdürülebilir kalkınma önlemlerini,
• Doğa dostu üretimi
• Döngüsel ekonomi ve iş akışını merkeze alarak gezegene saygıyı önceliklendiren teknolojileri ifade ediyor. 

Yani, belli bir yöntem yerine keskin bir vizyon görüyoruz.

Robotik ve Otomasyon

Makineler, sistemler ve insanların etkileşimleri hiç olmadığı kadar arttı. Haliyle yıllarca bir distopya gibi anlatılan robotik bir gerçekliğe dönüşerek Robotik Süreç Otomasyonu (RPA) getirdi. Algılama, öğrenme, planlama ve eylem yeteneklerine sahip robotlar, tasarımından programlanmasına kadar robotik mühendislerinin ürünü. Sonucunda da yüksek hacimli, rutin görevlere uygun ve önceden tanımlı işleri robotlar hallediyor, verimlilik artıyor. 

Büyük Veri ve Veri Analitiği

Büyük veri analitiği, değişik kaynaklardan çeşitli boyutlardaki yapılandırılmış, yarı yapılandırılmış ya da yapılandırılmamış verileri işliyor. Bu kaynaklara sosyal medya, web ve veri tabanlarını örnek gösterebiliriz. 

Fark yarattığı nokta ise çok karmaşık verilerdeki örüntüleri çıkarmak için yaptığı ayrıntılı analizler. Hemen bulut bilişim çözümleri aklınıza geldi, değil mi? Veri analitiği sayesinde işletmeler pazarı, müşteri deneyimini ve gelişim alanlarını görebiliyor. Sonuç olarak rekabet avantajı ve verimlilik artıyor. 

5G Teknolojisi

5G teknolojisi, önceki nesillere nazaran daha hızlı ve daha güçlü bir mobil internet demek. Öyleki, 1 Gbps’in üzerinde indirme hızlarına ve gecikme sürelerinin 1 milisaniyenin altına düşmesine olanak tanıyor. Bunu günlük hayata uyarladığımızda karşımıza akıllı şehirler, otonom araçlar ve uzaktan sağlık hizmetleri çıkıyor! 

Sanal Gerçeklik (VR) ve Arttırılmış Gerçeklik (AR)

Hayalle gerçek birleşirse ne olur? Bu teknolojiler gerçek dünyayla sanallığı birleştirmeye olanak tanıyor. Bu yüzden daha çok eğitim, simülasyon ve oyun sektörlerinde karşımıza çıkıyor.

Arttırılmış Gerçeklik ise gerçek dünyaya sanal nesnelerin veya bilgilerin gelişini ifade ediyor. Dolayısıyla perakende, turizm, eğitim ve oyun sektörlerinde yaygın olarak kullanılıyor.

Gelecekte Bilişim Trendleri ve İş Hayatı

Görüyoruz ki, bilişim teknolojileri başarı ve rekabet avantajı için olmazsa olmaz. Verimlilik artışı maliyeti düşürüyor. Aynı zamanda müşteri ihtiyaçlarını doğru tespit etmeye ve memnuniyetlerini artırarak pazar payını büyütmeye alan açıyor. Mesela, en başarılı perakende şirketleri müşteri verilerini toplayıp yönetmek için büyük veri analitiği teknolojilerini kullanıyor. 

Kamu politikaları akıllı şehirler kurarken, robotik ise üretim, lojistik ve hizmet sektörlerini yeniden kuruyor. Güvenli optimizasyon, verimli ve esnek süreçler ise bulut bilişim çözümleri, yani SaaS şirketlerinin sundukları arasında. 

Yapay zeka tabanlı Masraff, sunduğu otomasyon ve dijital dönüşüm danışmanlığı ile maliyetlerinizi tek kalemde kısmanızı sağlıyor. Daha ötesinde, bilişim danışmanlık hizmetleri ile masraf yönetimi bir kaos değil, şirketinizin geleceği için hayati bir stratejik karar mekanizmasına dönüşüyor. Gelin, Masraff ücretsiz deneme hakkınızı kullanarak daha yakından görün!